شعارسال: ابراهیم رئیسی برای نخستین بار پس از تنش‌های اخیر میان جمهوری اسلامی و پاکستان که به تبادل آتش میان طرفین هم منجر شد، صبح روز دوشنبه سوم اردیبهشت ۱۴۰۳ به دعوت رسمی همتای پاکستانی خود و در رأس هیاتی عالی‌رتبه از مقامات اقتصادی و سیاسی برای سفر رسمی دو روزه خود وارد اسلام‌آباد پایتخت پاکستان شد. البته این اولین بار نیست که اسلام‌آباد میزبان دکتر رئیسی است. ۱۲ سال پیش نیز سید ابراهیم رئیسی در مقام معاون قوه قضائیه ایران برای شرکت در کنفرانس بین المللی قضایی به پاکستان سفر کرده بود.

گسترش همکاری‌ها میان ایران و پاکستان، در بسیاری از حوزه‌ها، برای هر دو کشور حیاتی است. هر دو کشور با اشتراکات فرهنگی، تاریخی، و جغرافیایی، زمینه‌های گسترده‌ای برای تعامل و همکاری دارند. این گشایش‌ها نه‌تن‌ها به نفع دو کشور، بلکه به نفع کل منطقه است. در حوزه انرژی، همکاری‌های گسترده‌تر بین ایران و پاکستان می‌تواند به ایجاد امنیت انرژی و تقویت زیرساخت‌های مرتبط منجر شود. همکاری در این حوزه، پروژه‌های انتقال و اشتراک منابع انرژی را شامل می‌شود که منافع اقتصادی و استراتژیک مهمی برای هر دو کشور به همراه خواهد داشت. از منظر همکاری‌های اقتصادی، گسترش تجارت‌های مرزی یکی از گام‌های اساسی برای تقویت روابط است. تجارت مرزی، با تسهیل مبادلات و کاهش موانع تجاری، می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای رشد اقتصادی ایجاد کند. این امر نه‌تن‌ها به توسعه مناطق مرزی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند تعاملات اقتصادی را نیز افزایش دهد. همچنین همکاری در حوزه مبارزه با تروریسم و امنیت مرزی یک ضرورت اساسی است. هر دو کشور با چالش‌های امنیتی مشترک مواجه هستند و همکاری در این حوزه می‌تواند به ایجاد یک جبهه متحد در برابر تهدیدات امنیتی کمک کند. این همکاری‌ها همچنین به ارتقای ثبات منطقه‌ای و کاهش ریسک‌های امنیتی منجر می‌شود. ضرورت گشایش روزنه‌های جدید همکاری میان ایران و پاکستان، بر اساس این عوامل، نشان‌دهنده فرصت‌های گسترده‌ای است که دو کشور می‌توانند در جهت توسعه پایدار و امنیت منطقه‌ای بهره‌برداری کنند. ضرورت این امر از آنجایی دوچندان می‌شود که این دو کشور به عنوان دو قدرت برتر در میان کشور‌های اسلامی و همچنین در منطقه به شمار می‌روند. پرواضح است که همگرایی میان تهران و اسلام آباد در موضوعات اصلی و اساسی منطقه و به ویژه موضوع اصلی جهان اسلام یعنی مساله فلسطین و دفاع از مظلومان غزه در برابر جنایات ددمنشانه دژخیمان صهیونیست می‌تواند جبهه‌ای قوی‌تر علیه اسرائیل و در حمایت از مردم مظلوم فلسطین ایجاد نماید. در حالی که منطقه با چالش‌ها و تهدیدات امنیتی مختلفی مواجه است، همکاری و اتحاد بین این دو کشور برای مقابله با این تهدیدات از اهمیت بالایی برخوردار است. ایادی استکبار و رژیم صهیونیستی به طور مداوم در تلاش برای تضعیف کشور‌ها و ایجاد بی‌ثباتی در منطقه هستند. این تلاش‌ها ممکن است به اشکال مختلف، از جمله نفوذ، تفرقه‌افکنی، و تحریکات سیاسی و مذهبی بروز پیدا کند. در چنین شرایطی، هوشیاری و همبستگی بین ایران و پاکستان می‌تواند از وقوع حوادث ناگوار و تحقق نقشه‌های دشمنان جلوگیری کند. مقامات ایران و پاکستان با درک این خطرات، بار‌ها از همکاری‌های امنیتی و اطلاعاتی میان دو کشور سخن گفته اند چرا که تبادل اطلاعات و هماهنگی در زمینه‌های مختلف امنیتی، می‌تواند به شناسایی و مقابله با تهدیدات کمک کند. علاوه بر این، ترویج وحدت و همبستگی بین جوامع ایرانی و پاکستانی، راهی مؤثر برای جلوگیری از نفوذ و تأثیر توطئه‌های خارجی است. وضعیت افغانستان، به عنوان یک همسایه مشترک بین پاکستان و ایران، یک موضوع اساسی و گاه نگرانی برای هر دو کشور است. هم ایران و هم پاکستان با چالش‌های مختلفی ناشی از شرایط جاری در افغانستان مواجه هستند، از جمله تهدیدات امنیتی، جریان پناهجویان، و تغییرات در روابط تجاری و اقتصادی. برای هر دو کشور، تعاملات و همکاری‌های مشترک در این زمینه ضروری است تا بتوانند به راه‌حل‌هایی برای مشکلات منطقه‌ای دست یابند. با توجه به این نگرانی‌ها، ایجاد هماهنگی و همکاری بین ایران و پاکستان برای مدیریت بحران‌های بالقوه در افغانستان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. این همکاری‌ها، تبادل اطلاعات، هماهنگی در مرزها، و تلاش‌های مشترک برای کمک‌های انسان‌دوستانه و مساله پناجویان افغان را شامل خواهد بود. در کنار این موارد، وضعیت افغانستان بر تجارت و اقتصاد منطقه‌ای نیز تأثیرگذار است. ایران و پاکستان، با همکاری یکدیگر، می‌توانند مسیر‌های تجاری جایگزین و راهکار‌های جدیدی برای حفظ ثبات اقتصادی در منطقه ایجاد کنند.

در نشست خبری مشترک میان ابراهیم رئیسی و شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان از مواضع تهران در مورد وضعیت انسانی در نوار غزه تقدیر کرد و از دیگر کشور‌های مسلمان خواست تا همراه با یکدیگر برای پایان دادن به مناقشه غزه هم صدا شوند و بر وحدت برای منطقه و جهان اسلام، تاکید داشت. ابراهیم رئیسی هم در این نشست با اشاره به اینکه «روابط ایران و پاکستان تاریخی، تمدنی، عمیق اعتقادی و دینی است» اضافه کرد که باید سطح روابط اقتصادی دو طرف گسترده‌تر شود. در ادامه دیدار، میان طرفین، سه توافقنامه و پنج تفاهم‌نامه در زمینه‌های مختلف به امضا رسید.

ابراهیم رئیسی در این سفر همچنین با آصف علی زرداری رئیس جمهور پاکستان و جمعی از تجار و فعالان اقتصادی این کشور دیدار می‌کند. او پیش از ترک تهران گفته بود که قصد دارد مبادلات اقتصادی و تجاری ایران و پاکستان را به مرز سالانه ۱۰ میلیارد دلار برساند. اتفاقی که با مانعی جدی به نام تحریم عدم تصویب Fatf مواجه است.

علاوه بر این، ابراهیم رئیسی قرار است به شهر‌های لاهور و کراچی نیز سفر کند که هنوز برنامه‌های آن به صورت دقیق اعلام نشده و مشخص نیست او در آن شهر‌ها با چه کسانی ملاقات خواهد داشت. ابراهیم رئیسی تا روز چهارشنبه در پاکستان خواهد ماند و پس از آن به سریلانکا می‌رود.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون