شعارسال :تپه تاریخی بابا قاسم نهاوند معروف به قلعه سم سام گبری با بیش از ۷هزار سال قدمت این روز‌ها حال خوشی ندارد و در حال تخریب است.

کاوشگران قدمت تاریخی تپه "بابا قاسم" را به ۷هزار سال پیش از میلاد حضرت عیسی مسیح (ع) نسبت می‌دهند و آثار کشف شده مربوط به عصر مفرق میانی می‌باشد.

این منطقه به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های بشری بوده که کاوش‌های اولیه در این تپه نخستین بار در سال۱۹۶۰ توسط فرانسویان صورت گرفت و در سال ۱۳۶۹باستان شناسان میراث فرهنگی نیز نمونه‌هایی از سفال‌های این تپه را جهت آزمایش جمع‌آوری کردند اما حالا از این قلعه تاریخی گرچه جز خرابه‌ای نمانده است، جای تأمل است که علی‌رغم گذشت قرن‌ها چگونه هنوز هم ویرانه‌هایی بسیار مرتفع از این قلعه به جای مانده و هنوز بخش‌های از این بنا با وجود گرما و سرمای منطقه نهاوند همچنان استوار است.

محسن جانجان مدیر میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری نهاوند با اشاره به تخریب این اثر تاریخی ارزشمند اظهار داشت: شهرستان نهاوند سرزمین خاطرات کهن و دیار چشمه‌های جوشان دارای بیش از ۲۰۰اثر تاریخی است که شامل بناها، محوطه‌ها و تپه‌هاست که از این ۲۰۰ اثر تاریخی، حدود ۱۰۰ اثر به ثبت آثار ملی رسیده است که یکی از این جاذبه‌ها، تپه باستانی بابا قاسم معروف به قلعه سم سام گبری است.

وی گفت: متاسفانه این اثر ارزشمندباستانی به علت عوامل طبیعی ، انسانی و تجاوز به حریم آن در حال تخریب است، اما به علت کمبود بودجه و اعتبارات و نیروی انسانی عملا امکان نگهدار‌ی از آن وجود ندارد.

جانجان افزود: تپه تاریخی و فراموش شده باباقاسم نهاوند یکی از آثار گران قدر تاریخی است که در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی نهاوند و در ضلع شمالی روستای بابا قاسم واقع شده است و از قلعه‌های دوره اشکانی بوده است، ولی امروزه فقط ویرانه‌هایی مرتفع از آن که روزگاری نماد شکوه و جلال مردم دیار زاگرس بود ،باقی‌مانده است.

مدیر میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری نهاوند اظهار داشت: این تپه تاریخی در۲۵دیماه سال ۱۳۸۷با شماره ۲۳۶۸۴در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و براى بازدید از این یادگار تاریخ باستان مى‌توان از طریق جاده فرعى نهاوند به روستاى بابا قاسم منشعب از ۸ کیلومترى جاده ورودى این شهرستان از سمت ملایر اقدام کرد.

وی گفت: برای حفظ و نگهداری از این اثر تاریخی با دهیاری روستای بابا قاسم صحبت شده و چون ما نیرو و امکانات نداریم عملا نمی‌توانیم از آن حفاظت کنیم و یک بودجه ملی می‌تواند این تپه باستانی را از تخریب بیشتر نجات دهد.

اما مهدی عسگری دهیار روستای بابا قاسم نظری مخالف مدیر میراث فرهنگی دارد و می‌گوید: این تپه و قلعه تاریخی مدت‌ها بود که به بوته فراموشی سپرده شده است و کسی احوالی از آن نمی‌پرسد حتی تابلو اول تپه را مردم با هزینه شخصی نصب کرده اند فقط متن آن را میراث فرهنگی ارائه کرده است .

وی بیان کرد: خیران و انجمن حامی آثار تاریخی روستا حریم ۸هکتاری تپه را مشخص کردند و ۱۰سال پیش به مبلغ ۵۰میلیون ریال فنس و سیم طوری به همراه لوله‌های آهنی را برای تعیین حریم تپه خریدند اما میراث فرهنگی اقدامی نکرد و این وسایل در انباری نگهداری می‌شوند.

دهیار روستای بابا قاسم گفت: تعدادی از مردم دوستدار تاریخ و فرهنگ در اقدامی ابتکاری شروع به ساماندهی این قلعه کردند و با کمک‌های مردمی تا حدودی این مکان را ساماندهی کردند.

وی در ادامه افزود: از جمله اقدامات که این انجمن دوستداران تاریخ و فرهنگی غنی نهاوندبرنامه ریزی کردند می‌توان به تعیین حدود احتمالی محوطه تپه باباقاسم، نصب تابلو، حصارکشی، نورپردازی، نصب آلاچیق، آسفالت راه دسترسی، احداث موزه فرهنگی، نصب سقف محافظ جهت پیشگیری از تخریب و ادامه دادن کاوش در این محوطه اشاره کرد که به علت تخصیص نیافتن اعتبار مرمت و کم کاری میراث فرهنگی به علت نداشتن بودجه و نیرو این کار‌ها هم تعطیل شد.

وی اظهار داشت: تاکنون به ۳نفر که به حریم تپه تجاوز کرده بودند تذکر داد شد و از طرف مردم به میراث فرهنگی اطلاع داده شد، ولی اقدامی عملی و قانونی صورت نگرفت و باعث درگیری در روستا شد، زیرا نه اهرم قانونی داریم و نه قدرت اجرایی و از طرف دیگر روز به روز این تپه در معرض تخریب قرار دارد.

عسگری افزود: اگر گزارشی در مورد تخریب یا تجاوز به حریم این تپه به اداره میراث از طرف مردم و دهیاری داده می‌شود آن‌ها می‌گویند نیرو نداریم عکس بفرستید تا بررسی شود، ولی اقدامی نمی‌کنند چندی پیش قسمتی از تپه با لودر خاکبرداری شد خانه تعدادی از اهالی دور تا دور تپه است و تعیین حریم نشد عده‌ای از اهالی هم بدون توجه به تابلو و قانون از خاک آن استفاده می‌کنند.

داود حسنوندیکی از اهالی روستای بابارستم هم می‌گوید: روستای بابا قاسم مردمانی خوب و با فرهنگ و علاقه‌مند به تاریخ دارد و آرزوی همه مردم ساماندهی این اثر تاریخی است و اگر این کار به همراه بازسازی انجام شود روستای بابا قاسم و شهرستان نهاوند مورد توجه گردشگران قرار گیرد که همین امر در شناساندن نهاوند و فرهنگ آن به‌کل مردم ایران و جهان نقش مؤثری خواهد داشت.

وی اظهار داشت: تپه باستانی روستای بابا قاسم نهاوند یکی از قلعه‌های دوره اشکانی بوده که در سایه بی‌توجهی مسئولان در حال تبدیل‌شدن به خرابه شده وسالهاست در سایه بی توجهی مسئولان به حال خود رهاشده و امروزه فقط ویرانه‌هایی مرتفع از آن باقی‌مانده که تبدیل به زیستگاه پرندگان و محل بازی کودکان روستا شده است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرنگاران باشگاه خبرنگاران جوان ، تاریخ انتشار29 تیر 97، کدخبر: 7007018،www.yjc.ir