شعارسال: چه در قالیبافی مهارت داشته باشید چه نداشته باشید، چه آن را از نزدیک دیده باشید و یا اولین باری باشد که قالی دستبافت را به چشم می‌بینید؛ طرح‌هایی که در نتیجه این هنر جهانی خواهید دید چشم شما را به خود خیره خواهد کرد.

قالی کردستان شهرتی جهانی دارد و از زمان‌هایی بس دور قالیبافی در این منطقه مرسوم بوده است و طرح‌ها و رنگ‌های آن حاصل ذهن خلاق بافندگان کردستانی است که امروزه این طرح‌ها شهرتی جهانی یافته‌اند.

قالی‌های دستبافت کردستان جدا از ذهن خلاق و سلیقه خاص بافندگان آن، طرح و نقش خود را از زندگی مردمان کُرد گرفته و سختی و زمختی قالی‌ها نیز برگرفته از همین موضوع است.

چینی، زنی ۵۰ ساله که همه عمر خود را پای دار قالی گذرانده و قالیبافی هنر ابدی‌اش شده است، می‌گوید: نوجوان بودم که یک روز مادرم مرا پای دار قالی نشاند و گفت می‌خواهم بعد از من این هنر را ادامه بدهی برای اینکه هم از خودت هنری داشته باشی و هم درآمدی که دستت در جیب خودت باشد؛ همانجا بود که قالیبافی را آموختم.

به گفته او، طرح ماهی درهم بیشترین سفارشی است که در طول این همه سال دریافت کرده است و از جمله طرح‌های مشهور قالی کردستان است که نام و آوازه‌ای جهانی دارد.

چینی می‌گوید: چند سالی را برای کارگاه‌های قالیبافی در سنندج کار کرده است، اما پایین بودن دستمزد‌ها و تبدیل اکثر کارگاه‌ها به تولید فرش‌های کامپیوتری و دوری از بافت سنتی قالی سبب شد که کم‌کم حساب خود را از کارگاه‌ها جدا و تنها گهگاهی برای دل خود سفارشاتی شخصی را قبول کند.






به عقیده وی، امروزه قالی دستبافت به دلیل بالا بودن قیمت آن و به بازار آمدن فرش‌های ماشینی در حال نابودی است.

این زن قالیباف در خصوص طرح‌های قالی کردستان گفت: نقش ماهی در هم، گل میرزا علی، گل همرو (گلابی)، کلاه‌فرنگی، طرح جقه، گل و گلدان و نقش بته‌ای از جمله طرح قالی‌های دستبافت خاص کردستان است.

او، نخ، دار قالی، چاقو، کرکیت، قلاب، قیچی، سیخ پودکشی، نقشه و شانه را از وسایل و ابزار بافت قالی عنوان کرد.

وی در خصوص رنگ‌های به کار رفته در قالی کردستان گفت: می‌توان گفت از همه رنگی در قالی دستبافت کردستان استفاده می‌شود، اما رنگ‌ها به نحوی در کنار هم قرار داده می‌شوند که هارمونی زیبایی را بین رنگ‌ها و در طرح کلی قالی ایجاد می‌کنند؛ اما به طور کلی می‌توان گفت که رنگ آجری، قرمز، سرمه‌ای، سیاه، آبی، صورتی چرک بیشترین کاربرد را در قالی‌های دستبافت و قدیمی کردستان دارند.

به گفته وی، یکی از ویژگی‌های فرش سنندج این است که دارای پرز‌هایی کوتاه است و قیچی کردن و پرداخت آن در همان زمان بافت انجام می‌شود.

وی در پایان به نوع بافت قالی اشاره کرد و یادآور شد: استفاده از رنگ‌های شیمیایی و بافت دوپود در بافت قالی سبب شده است کیفیت قالی کردستان خاصه فرش سنندج افت شدیدی پیدا کند؛ زیرا بافت مرغوب و مرسوم قالی سنندج بافت یک پود است که امروزه به دلیل زمان‌بر بودن و هزینه بالای آن در حال نابودی و فراموشی است.

شعارسال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاری انتشار: ۱۰ مرداد ۱۴۰۰، کدخبر: ۱۴۰۰۰۵۱۰۰۶۳۴۷، isna.ir.