شعارسال: یک محقق هلندی (فرانک هوگربیتس) وقوع زلزله نسبتا شدید در غرب ایران و کشور افغانستان را برای روز‌های ۹ و ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ پیش‌بینی کرده و قدرت زلزله را ۶ تا ۷ ریشتر تخمین زده است. با این وجود که پیش‌بینی این محقق درباره زلزله ترکیه به واقعیت پیوسته (سه روز قبل از وقوع زلزله مهیب ترکیه، پیش بینی کرده بود)، اما تعداد زیادی از پیش‌بینی‌های او هیچگاه رنگ واقعیت بخود نگرفته است. این داستان زمانی جدی‌تر شده که شب گذشته شاهد زلزله ۴/۶ ریشتری بینالودخراسان رضوی و وحشت مردم مشهد بودیم.

درهمین رابطه مهدی زارع، زلزله شناس و مدرس دانشگاه معتقد است که، اگرچه پیش‌بینی زلزله می‌تواند سبب معروف شدن فرد پیش‌بینی کننده شود، اما متخصصان معتقدند اساساً در مدلی که برخی محققان دست به پیش‌بینی میزنند روش‌های علمی مدنظر نیستند، آن‌ها می‌گویند این قبیل از پیش‌بینی‌ها یا برای یک منطقه وسیع است یا برای مناطقی که بسیار لرزه‌خیز هستند، دراین‌باره زارع بیان کرد: «منطقه غرب ایران به‌خصوص ایلام، قصر شیرین، سرپل ذهاب، همچنین کهکیلویه و بویراحمد به ویژه در پیرامون شهر یاسوج، لرزه خیزی بالایی وجود دارد. از طرفی دیگر زلزله‌هایی که در شمال غربی ایران در نزدیکی شهر خوی از حدود نیمه شهریور ۱۴۰۱ درحال رخداد هستند کمابیش با زلزله‌های کوچک و متوسط همچنان ادامه دارند، بنابراین می‌خواهم بگویم که در این مناطق و همچنین منطقه بندرعباس و حاشیه ساحل خلیج فارس زلزله‌های متعددی اتفاق افتادند و احتمالا در این روز‌های نهم دهم، هشتم یا یازدهم اردیبهشت و همچنان روز‌های دیگر هم مجدد زلزله اتفاق خواهد افتاد، بنابراین دلخوش کردن به پیش بینی افرادی که کار شبه علمی می‌کنند مانند «فرانک هوگربیتس» کار منطقی نیست و جز هیجانی کردن فضا و جلب کردن توجه‌ها به خبر‌های داغ حاصلی ندارد.

فریبرز ناطق الهی در این خصوص بیان داشته است که «ستاره شناس و منجم هلندی که بنا به گفته خودش با مطالعه رفتار ستاره‌ها و کائنات تخمینی از زمان و مکان برای رخداد زلزله‌های سطح زمین می‌دهد، دوباره متنی را منتشر کرده که باعث تشویش اذهان مردم شده است. در قدم اول ایشان بیان نکرده اند که این «تغییرات» (fluctuations) در حقیقت چه هستند و کدام پارامتر‌ها را شامل می‌باشند در ضمن مثل سابق بیان کرده اند مطالعاتم را به ریز توضیح خواهم داد که هیچ وقت این مستندات از ایشان تا به امروز ارائه نشده است. البته نا گفته نماند دو منطقه‌ای که ایشان مشخص کرده اند بنده هم سال پیش در دو موقعیت زمانی مختلف این دو زون را برای زلزله‌های بزرگ که در مسیر کشور ما قرار گرفته اند و شکی ندارم که امسال و سال‌های نزدک آینده بحرانی خواهد بود، مشخص کرده بودم.

صفحات فرانک هوگربیتس Frank Hoogerbeets در توئیتر، یوتیوب و فیسبوک با بیش از ۱.۲ میلیون دنبال کننده، آماده ارایه اطلاعات به علاقه مندانی است که به این نوع پیش بینی‌ها علاقه نشان می‌دهند. پیش بینی‌هایی که منطق و استدلال علمی و شواهد کافی و قابل آزمون در مورد آن‌ها وجود ندارند (پیش‌بینی‌های زمین‌لرزه براساس هم‌ترازی اجرام آسمانی). SSGEOS یک حساب کاربری اینستاگرام است که به طور منظم دریافت‌ها و تفسیر‌های هوگربیتس را از کیهان و اثراتی که او ادعا می‌کند بر فعالیت لرزه‌ای زمین می‌گذارند، ارائه می‌دهد. ویدیو‌های آموزشی در مورد نجوم و موضوعات مرتبط را نیز به اشتراک می‌گذارد. مبنا و پایه پیش بینی‌های هوگربیتس که البته در هیچ مجله علمی منتشر نشده، هم ترازی‌های سیاره‌ای است که او بر این باور/ادعا است که قبل از زمین لرزه‌ها و به طور بالقوه باعث زلزله یا سایر سوانح طبیعی در سراسر جهان می‌شوند.

سوال اینجاست که با توجه به زلزله ۴/۶ ریشتری شب پیش مشهد، باید پیش بینی زلزله غرب ایران و افغانستان این محقق جدی گرفته شود یا خیر؟ آیا لازم است حداقل به احتمالات توجه شده و یا لااقل آرام سازی افکار عمومی در دستور کار قرار گیرد؟

*اگر در تهران زلزله بیاید، کدام مناطق بیشتر تخریب می‌شوند؟

اگر در تهران زلزله شدید بیاید، مرکز و جنوب تهران قتلگاه زلزله خواهد بود. مناطق ده و شانزده و هفده تهران بالاترین مقدار ربسک زلزله را دارند. فرسودگی بافت، وضعیت راه‌ها و دسترسی و تراکم جمعیت و. عامل تخمین وضعیت قربانیان زلزله در هر منطقه است. انچه جلب توجه می‌کند این است که خطر بافت فرسوده و وضعیت شهری از خط گسل هم بیشتر است.

اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون