شعارسال:اگر تا‌به‌حال ورم پا را تجربه کرده باشید ، حتما از خودتان پرسیده‌اید که علت ورم پا چیست و چه چیزی باعث این موضوع می‌شود؟ ورم پا عارضه‌ای است که خیلی از افراد در طول زندگی دچار آن می‌شوند، معمولاً هم چند روز بعد و بدون هیچ اقدام درمانی از بین می‌رود. اما درصورتی‌که ورم از بین نرود یا با درد و مشکلات دیگری همراه باشد باید به عنوان یک نشانه‌ی خطر آن را بررسی کنیم، زیرا ممکن است علت ورم پا یک بیماری باشد. ورم پا، یک مشکل رایج است که عموما هنگام آسیب‌ دیدن رگ‌های خونی اتفاق می‌افتد. اگر یکی از پا‌ها متورم شود، بسیار مهم بوده و باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

*علت ورم پا چیست؟

ورم پا به علل گوناگونی می تواند بوجود آید و خود نیز می تواند دلیلی بر برخی از عارضه ها باشد.

۱. اِدِم : اِدِم یا خیز اصطلاح پزشکی برای تورم است و زمانی اتفاق می‌افتد که مایع در بافت‌های بدن، بیش از حد معمول جمع شود. معمولا پا‌ها را درگیر می‌کند؛ اما می‌تواند در سایر قسمت‌های بدن مانند صورت یا شکم نیز رخ دهد. اِدِم ممکن است علت ورم قوزک پا هم باشد. سایر علائم اِدِم عبارتند از:

* پوست براق و کشیده در ناحیه آسیب‌دیده.
* پوستی که پس از فشار‌دادن، فرورفته می‌ماند.
* احساس ناراحتی و کاهش تحرک فرد.
* سرفه یا مشکل در تنفس (اگر روی ریه‌ها تاثیر بگذارد).

*** درمان : اِدِم ممکن است خود‌به‌خود از بین برود یا ممکن است علت زمینه‌ای داشته باشد که نیاز به درمان پزشکی دارد. درمان‌های خانگی هم گاهی جوابگو هستند. مواردی شامل پوشیدن جوراب ساق‌بلند، کاهش مصرف نمک و دراز‌کشیدن در حالتی که پا‌ها بالاتر از قفسه سینه قرار بگیرند. اگر ورم پا بهتر نشد، فرد باید با پزشک صحبت کند تا علل زمینه‌ای بررسی شوند.

۲. آسیب پا یا مچ پا : ضربه به پا یا مچ پا، می‌تواند علت ورم این نواحی باشد. به‌عنوان مثال، رگ‌به‌رگ‌شدن مچ پا، زمانی اتفاق می‌افتد که رباط‌ها، بیش از حد کشیده شوند و این می‌تواند علت ورم مچ پا باشد. هر نوع آسیب به پا، می‌تواند علت ورم پشت پا یا روی پا هم باشد.

*** درمان : برای درمان آسیب مچ پا، فرد باید در صورت امکان، پا را بالا بیاورد و سعی کند وزن را روی پای آسیب‌دیده نیندازد. استفاده از کیسه یخ یا بانداژ، می‌تواند به کاهش تورم کمک کند. قرص مسکن هم می‌تواند به کاهش علائم ناراحتی و درد کمک کند.اگر تورم و درد از بین نرود، بهتر است فرد برای جلوگیری از آسیب بیشتر، به متخصص ارتوپد مراجعه کند.

۳. علت ورم پا در بارداری : یکی از علائم رایج اواخر بارداری، ورم پا و مچ پا است. این تورم، می‌تواند به دلیل جمع‌شدن مایعات و افزایش فشار روی ورید‌ها باشد.

*** درمان‌های خانگی : 
برای درمان ورم پا در بارداری، زنان می‌توانند تا حد امکان، پا‌های خود را بالا بیاورند، کفش‌های راحت و مخصوص بارداری بپوشند و از ایستادن برای مدت طولانی خودداری کنند.اجتناب از مصرف نمک و افزایش مصرف آب، می‌تواند به کاهش جمع‌شدن مایعات در بافت‌های بدن کمک کند. یکی دیگر از مواردی که باید رعایت کنید، تلاش برای خنک‌ماندن پاهاست. در مطلب سردی پا و کنترل آن، به راهکار‌های موثری برای کنترل سردی پا اشاره شده است. کنترل این مسئله، می‌تواند به کاهش تورم کمک کند.

۴. پره‌اکلامپسی : اگر تورم در دوران بارداری به‌طور ناگهانی اتفاق بیفتد و شدید باشد، می‌تواند نشانه پره‌اکلامپسی باشد. این بیماری در دوران بارداری یا پس از زایمان ممکن است رخ دهد. علائم آن شامل پروتئین در ادرار، جمع‌شدن سریع مایعات بیش از حد و فشار خون بالاست. این بیماری که معمولا در نیمه دوم بارداری رخ می‌دهد و می‌تواند به اکلامپسی پیشرفت کند، بسیار خطرناک و یک وضعیت اورژانسی پزشکی است.

علائم پره‌اکلامپسی عبارتند از: 

*تورم شدید.
*سردرد.
*سرگیجه.
*تهوع و استفراغ.
*تغییر در بینایی.
* تکرر ادرار کمتر.

۵. سبک زندگی : برخی از عوامل در سبک زندگی نیز می‌توانند علت ورم ساق پا یا کل پا‌ها باشند. این عوامل عبارتند از:

*سبک زندگی بی‌تحرک.
*داشتن اضافه‌وزن.
* پوشیدن کفش‌های نامناسب.
*** درمان‌های خانگی : ورزش منظم و حفظ وزن متعادل، می‌تواند خطر تورم پا را کاهش دهد. راه‌های دیگر برای کاهش ورم پا عبارتند از:

نوشیدن آب فراوان.
پوشیدن جوراب.
خیس‌کردن پا در آب خنک.
فعال‌بودن.
کاهش وزن در صورت اضافه‌وزن.
پیروی از رژیم غذایی سالم و کم‌نمک.
ماساژ‌دادن پا.
خوردن غذا‌های غنی از پتاسیم.

۶. عوارض جانبی دارو : مصرف برخی از داروها، می‌تواند علت ورم پا باشد؛ به‌خصوص اگر این داروها، باعث جمع‌شدن مایعات شوند. دارو‌هایی که ممکن است باعث ورم پا شوند، عبارتند از:

*هورمون‌هایی مانند استروژن و تستوسترون.
* مسدودکننده‌های کلسیم (داروی کنترل فشار خون).
ا*ستروئیدها، آندروژنیک، آنابولیک و کورتیکواستروئیدها.
* دارو‌های ضد افسردگی.
* دارو‌های ضد انعقادی.
* دارو‌های دیابت.
هر شخصی که فکر می‌کند مصرف دارو باعث تورم پاهایش می‌شود، باید با پزشک مشورت کند تا در صورت امکان، پزشک دوز دارو را تغییر دهد یا داروی دیگری را تجویز کند.

۷. آب و هوای گرم : هوای گرم، ممکن است علت ورم پا باشد؛ زیرا رگ‌های پا برای خنک‌کردن بدن، منبسط می‌شوند و این باعث متورم‌شدن پا‌ها می‌شود. این فرایند می‌تواند باعث نشت مایع به بافت اطراف شود. این مایعات همچنین می‌توانند در مچ پا جمع شوند.

*** درمان خانگی ورم پا : نوشیدن آب زیاد و پوشیدن کفش‌های مناسب و راحت که امکان تهویه خوبی را فراهم می‌کنند، می‌تواند به جلوگیری از ورم پا در هوای گرم کمک کند.

۸. علت ورم پا در بیماران قلبی : ورم پا می‌تواند نشانه‌ای از بیماری قلبی یا نارسایی قلبی باشد. اگر قلب آسیب ببیند، نمی‌تواند خون را به‌طور موثر پمپاژ کند. نارسایی قلبی می‌تواند باعث شود بدن، نمک و آب را در خود جمع کند و در نتیجه، پا‌ها متورم شوند. علائم نارسایی قلبی علاوه بر ورم روی پا، کل پا‌ها و مچ پا، عبارتند از:

* تنگی نفس.
* ضربان قلب سریع.
* خستگی.
* سرفه یا خس‌خس سینه.
* تورم شکم.
* افزایش وزن سریع.
* حالت تهوع یا استفراغ.
* مشکل در تمرکز یا گیجی.

۹. علت ورم پا در بیماران کبدی : علت ورم پا در بیماران کبدی، می‌تواند کمبود تولید آلبومین باشد. آلبومین پروتئینی است که به جلوگیری از نشت خون از رگ‌ها کمک می‌کند. کمبود آلبومین، می‌تواند باعث نشت خون و در نتیجه، تجمع مایعات در پا و انگشتان پا‌ها شده و سپس باعث تورم شود.

۱۰. علت ورم پا در سالمندان : تورم پا در سالمندان بسیار شایع است. علت ورم پا در افراد مسن، می‌تواند موارد مختلفی باشد که یکی از محتمل‌ترین آن‌ها، نارسایی وریدی است. این بیماری، زمانی اتفاق می‌افتد که دریچه‌های رگ‌های خونی، فرسوده می‌شوند و جریان خون را کاهش می‌دهند. تمام این جریان اضافی، می‌تواند منجر به تورم بخش پایین بدن و همچنین واریس شود.

یکی دیگر از علل شایع تورم پا در سالمندان، نارسایی احتقانی قلب است. نارسایی زمانی اتفاق می‌افتد که قلب ضعیف شود و بنابراین، خون را آنطور که باید، پمپاژ نکند. همانطور که در قسمت‌های قبلی اشاره کردیم، این فرایند می‌تواند باعث جمع‌شدن آب و نمک در بدن و در نتیجه، تورم پا‌ها شود. همچنین مصرف برخی از داروها، بیماری کلیوی، بیماری کبدی و ورم لنفاوی، علت ورم مچ پا همراه با درد در افراد سالمند است.

۱۱. علت ورم پا در جوانی : علت ورم روی پا، مچ پا و ساق پا در جوانی، ممکن است به عوامل مختلفی وابسته باشد. ایستادن یا نشستن در یک حالت برای مدت طولانی روی صندلی، خوردن بیش از حد غذای شور و اضافه‌وزن، برخی از این عوامل هستند که ممکن است حتی علت ورم کف پا هم باشند.

۱۲. علت ورم دست و پا در صبح : علت ورم دست و پا در صبح، ممکن است نتیجه جمع‌شدن مایعات بیش از حد در بافت‌های بدن باشد. این نوع تورم، اِدِم نامیده می‌شود و علائمی مانند تورم یا پف‌کردن بافت زیر‌پوستی به‌ویژه در پا‌ها یا بازو‌ها را دارد.

اگر تورم به همراه درد است و به دنبال علت ورم دست و پا همراه با درد هستید، دلایل احتمالی زیادی برای این درد وجود دارند. مواردی از جمله التهاب؛ تورم مفاصل، ماهیچه‌ها یا بافت‌ها به دلیل آسیب‌دیدگی یا التهاباتی مانند آرتریت، ممکن است علتی برای این درد باشند.

۱۳. علت ورم پا در بیماران ریوی : بیماری انسداد مزمن ریه، می‌تواند منجر به تورم، به‌ویژه در مچ پا و ساق پا شود. از آنجایی که این بیماری به ریه‌ها و قلب آسیب می‌رساند، بر گردش خون تاثیر می‌گذارد. این امر، می‌تواند منجر به جمع‌شدن مایعات و در نتیجه، ورم پا شود.

جمع بندی
ورم در پاها، می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد و مهم است به ریشه مشکل پی ببرید. خبر خوب این است که بیشتر موارد ورم پا، جدی نیستند و به‌راحتی درمان می‌شوند؛ اما همیشه مشورت با پزشک، بهترین و مطمئن‌ترین راه است! با تشخیص مناسب، در کمترین زمان بهبود پیدا خواهید کرد.چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟ ورم پا به تنهایی خطری ندارد، اما اگر با علائم زیر همراه باشد باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید

* همراه بودن ورم پا و تنگی نفس
* وجود زخم یا تاول روی پا
* ورم پا همراه با خارش پوست
* ورم پای راست یا ورم پای چپ به تنهایی
* باقی ماندن جای انگشت روی پا بعد از فشار دادن

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت دکترنکست، تاریخ انتشار: -، کدخبر:-، drnext.ir/ سایر منابع .