شعارسال: عضو هیئت‌مدیرهٔ انجمن داروسازان ایران، دربارهٔ وضعیت مالی داروخانه‌های کشور گفته است: «حالا علاوه‌بر دارو، شیرخشک هم به مشکلات داروخانه‌ها اضافه شده است. با افزایش بیش از ۴۰ تا ۵۰ درصدی قیمت شیرخشک، باید بیمهٔ سلامت مابه‌التفاوت ارز شیرخشک را به داروخانه‌ها بدهد که افزایش قیمت به مردم تحمیل نشود. اما دو ماه است که خبری از پرداختی نیست و بیمهٔ سلامت هم در جریان ماجرا نیست.» به گفته‌ٔ «هادی احمدی»، این مشکلات باعث شده است برخی داروخانه‌ها از توزیع شیرخشک با حاشیهٔ سود هشت درصد خودداری کنند؛ زیرا باید این هزینه را ظرف ۱۵روز به شرکت‌های پخش پرداخت کنند.

این وضعیت داروخانه‌ها را در صد روز پایانی سال، وارد بحران نقدینگی کرده است. این در‌حالی‌است که بیمه‌ها همچنان در پرداخت بدهی‌های خود به این مؤسسات، بدقولی می‌کنند. همچنین، شرایط داروخانه‌ها بعد از اجرای طرح دارویاری، به‌طور کامل به‌هم ریخته است؛ چراکه قرار بود با واقعی شدن قیمت دارو، مابه‌التفاوت ارز دارو یا همان یارانهٔ دارو، به‌صورت آنلاین وارد حساب داروخانه‌ها شود، اما این روند فقط برای یکی-دو ماه اجرایی شد. بعد از آن، روند پرداخت بیمه‌ها به داروخانه‌ها در دو قالب پرداخت صورت‌حساب نسخ و پرداخت یارانهٔ دارو انجام شد و سازمان برنامه‌وبودجه باید پرداخت‌ها را از طریق بانک مرکزی به حساب بیمه‌ها واریز کند و بیمه‌ها نیز همان پول را به داروخانه‌ها بدهند. باوجوداین، عضو هیئت‌مدیرهٔ انجمن داروسازان ایران دربارهٔ اوضاع داروخانه‌ها گفت: «بیمه‌ها، مطالبات شهریور و مهر را پرداخت کرده‌اند و آبان و آذر را عقب هستند.

از طرفی متأسفانه بیمه‌ها مشخص نمی‌کنند پولی که به حساب داروخانه‌ها واریز می‌کنند، مربوط به اسناد نسخ است یا سهم ارز دارو. به همین دلیل به سه سازمان بیمه‌گر نامه زده‌ایم که پرداخت‌ها را تعیین‌تکلیف کنند.» همچنین تغییر مسیر پرداخت یارانهٔ دارو از بیمه‌ها به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و تأثیری بر اوضاع داروخانه‌ها نداشته است، چنانچه احمدی اضافه کرده است: «مشکل اینجاست که داروخانه‌ها هیچ قراردادی با سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها ندارند و هروقت سراغ سهم ارز دارو را می‌گیریم، وعده می‌دهند که به‌محض تأمین بودجه، سهم شما را پرداخت می‌کنیم. از طرفی در این وضعیت ۴۰ درصد داروخانه‌ها به‌دلیل معوقات بیمه‌ها ورشکست شده‌اند و خیلی از داروخانه‌ها به‌خاطر چک‌های برگشتی، پرونده دارند و رقم چک‌های برگشتی داروخانه‌ها بالغ بر هزار میلیارد تومان است.»

شیرخشک دارو نیست

شیرخشک درحالی زیرمجموعهٔ طرح دارویار قرار گرفته و به‌صورت یارانه‌ای به فروش می‌رسد که به‌عقیده‌ٔ فعالان این بازار، این محصول از اساس نباید دارو به حساب بیاید و دسترسی به آن باید برای مردم آسان باشد. به‌نقل از سایت دولت، کالا‌های سلامت‌محور به حدود سه میلیارد دلار ارز ترجیحی نیاز دارند و البته با توجه به افزایش تولیدات داخلی دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی و اعتبار پیش‌بینی‌شده در ردیف ۱۶ جدول مصارف تبصره ۱۴ قانون بودجه بابت یارانهٔ مابه‌التفاوت دارو در سال جاری مبلغ ۶۹ هزار میلیارد تومان است. بر این اساس، مطابق تفاهم‌نامه‌ٔ منعقدشده بین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بانک مرکزی و سازمان برنامه‌و‌بودجهٔ کشور، سقف ارز اختصاص‌یافته به واردکنندگان اقلام تجهیزات و ملزومات مصرفی پزشکی، شیرخشک و همچنین دارو‌های بیماری‌های صعب‌العلاج تا ۱.۵ میلیارد دلار تعیین شده و این سازمان موظف است با اعلام رسمی بانک مرکزی دربارهٔ میزان ارز تأمین‌شده بابت اقلام موضوع این تفاهم‌نامه، نسبت به پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز تأمین‌شده از محل منابع تبصره ۱۴ قانون بودجه به‌صورت تدریجی و مرحله‌ای تا پایان سال اقدام کند. مابقی اعتبار ردیف یادشده نیز در راستای اجرای سیاست اصلاح نرخ ارز دارو از طریق سازمان‌های بیمه‌گر پایه و براساس عملکرد آنها، در قالب یارانه‌ٔ مابه‌التفاوت نرخ ارز ترجیحی به مصرف‌کننده‌ٔ نهایی تخصیص می‌یابد.

بنابراین، با اجرای طرح دارویار صرفاً یارانهٔ مابه‌التفاوت نرخ ارز اقلام دارویی از شرکت‌های تولیدکننده به مصرف‌کنندهٔ نهایی با تخصیص به سازمان‌های بیمه‌گر انتقال یافته است و هزینه‌های دارویی (غیر از مابه‌التفاوت نرخ ارز) همچنان تحت‌پوشش سازمان‌های بیمه‌گر است و ارتباطی با طرح دارویار ندارد. با توجه به عملکرد ارائه‌شده توسط سازمان‌های بیمه‌گر پایه بابت عملکرد این طرح تا پایان مهرماه، مبلغ ۲۳ هزار و ۸۹۰ میلیارد تومان تخصیص داده شده است و در ادامه نیز در جهت جلوگیری از افزایش قیمت دارو برای مصرف کننده، به‌صورت مستمر و منظم و متناسب با عملکرد بیمه‌ها پرداخت می‌شود.

یکی از فعالان صنعت شیرخشک که نخواست نامش فاش شود، در این باره می‌گوید که اجرای نامناسب این طرح اوضاع بازار شیرخشک را در آینده بدتر خواهد کرد: «ما با حذف ناگهانی ارز ترجیحی شیرخشک از سوی سازمان غذا و دارو مخالفیم. هرچند این اتفاق باید بیفتد، اما نحوهٔ اجرای آن به‌دلیل اینکه قیمت‌گذاری به‌درستی انجام نشده و همچنین چالش نقدینگی ایجاد شده، این طرح را با روش فعلی محکوم به شکست کرده است.»

به‌گفتهٔ این فعال صنعت شیرخشک با تغییر ناگهانی پایهٔ ارزی، قیمت مواد اولیه هفت برابر شده و تولیدکننده از تهیهٔ آن‌ها ناتوان می‌شود و چالش نقدینگی گریبان این صنعت را می‌گیرد؛ چراکه هیچ بانکی نمی‌تواند این نقدینگی ناگهانی را پوشش دهد.

این فعال صنعت شیرخشک، نحوهٔ قیمت‌گذاری شیرخشک را از سوی وزارت بهداشت، چالش‌زا می‌داند و می‌گوید: با اینکه پایه‌ٔ قیمتی تغییر کرده، اما وزارتخانه از دستور افزایش ۴۰ درصدی گفته است. این درحالی‌است که برای ما چنین قیمتی شدنی نیست.» او با انتقاد از قرار دادن شیرخشک زیرمجموعهٔ طرح دارویار می‌گوید: «شیرخشک ماهیتاً نباید زیرمجموعهٔ طرح دارویار قرار بگیرد؛ چون غذاست و نه دارو. این محصول باید به‌راحتی در دسترس خانواده‌ها قرار بگیرد و آن‌ها بتوانند آن را راحت تهیه کنند.» به‌عقیدهٔ فعالان این صنعت، این اقدام باعث شده است هم بدقولی‌های شرکت‌های بیمه‌ای داروخانه‌ها را به دردسر بیندازد و هم مردم همچنان دستشان از شیرخشک کوتاه بماند.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت پیام ما، تاریخ انتشار: 17دی1402، کدخبر: 97375، payamema.ir