شعارسال: دولتمند خالف از خوانندگان سرشناس موسیقی تاجیکستان ساعاتی پیش در ۷۴ سالگی درگذشت.دولتمند خالف خواننده شهیر تاجیکستانی بعد از مدت‌ها مبارزه با بیماری سرطان درگذشت.

دولتمند خالف موسیقیدان، نوازنده و خواننده تاجیک بود. او استاد موسیقی محلی جنوب تاجیکستان بود که فلک نام دارد.

دولتمند پیشتر ترانه‌ای را با نام «پناه» در مدح امام رضا (ع) خوانده بود که در ایران مورد توجه بسیاری قرار گرفت و موجب شهرت او در ایران شد. شعر قطعه «پناه» سروده شاعر معاصر ایرانی، محمود حبیبی کسبی بود و آهنگسازی این اثر را طویجان آتابای نیازی به عهده داشت.

خالف بر قرابت‌های موسیقی ایران و تاجیکستان تاکید می‌کرد معتقد بود موسیقی ایرانی گنجی است که نه در زیر زمین یافت می‌شود و نه بر روی زمین. دولتمند خالف، استاد موسیقی، نوازنده و خواننده، مسلط به نواختن دوتار، قیچک و سه‌تار و استاد موسیقی محلی جنوب تاجیکستان موسوم به فلک بود. آهنگ‌ها و آواز‌های او حالت صوفیانه دارند و عمدتاً بر اساس اشعار مولوی تنظیم شده‌اند. وی بزرگترین فلک‌سرای تاجیکستان بود.

این هنرمند ۶ مقام را در کنسرواتوار موسیقی دوشنبه آموخته بود و برای نواختن دوتار، قیچک و سه‌تار که از ساز‌های مشهور این منطقه است، جوایز ارزنده‌ای نصیب خود و کشورش تاجیکستان کرده بود. آواز‌های او که اغلب بر اساس اشعار مولوی و دیگر شاعران برجسته زبان و ادبیات فارسی، دری و تاجیکی تنظیم شده‌اند از اقبال فراوانی در تاجیکستان، ایران و کشور‌های حوزه زبان فارسی برخوردار است. دولتمند شهرتی جهانی دارد.

از مهم‌ترین آثار او هم می‌توان به «بوم»، «بهار آمد»، «شاه پناهم بده»، «دور مشو» و آثار شاخص دیگر اشاره کرد.

توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:

«آمدم‌ای شاه پناهم بده» که به نام «در این قطعه از بهشت» هم شناخته می‌شود، تصنیفی دربارهٔ علی بن موسی الرضا است. خوانندهٔ اثر محمدعلی کریم‌خانی و آهنگساز آن آریا عظیمی‌نژاد هستند. شعر این قطعه نیز توسط حبیب‌الله چایچیان (متخلص به «حسان»)سروده شده است. او ماجرای سرودن شعر را اینطور روایت کرده است که برای زیارت حرم امام رضا با مادر بیمارش به مشهد می‌رود تا او را به آخرین آرزویش برساند؛ اما به علت ازدحام جمعیت موفق به رسیدن به ضریح نمی‌شوند. چایچیان تلاش می‌کند مادرش را از رسیدن به ضریح منصرف کند، ولی وی اصرار می‌کند. در این موقعیت چایچیان این شعر را می‌سراید و وقتی به قسمت تخلص شعر می‌رسد، می‌بیند که مادرش خود را به ضریح رسانیده‌است.

آمدم‌ای شاه پناهم بده خط امانی ز گناهم بده‌ ای حرمت ملجأ درماندگان دور مران از در و راهم بده‌ای گل بی‌خار گلستان عشق قرب مکانی چو گیاهم بده

لایق وصل تو که من نیستم اذن به یک لحظه نگاهم بده‌ای که حریمت به مَثَل کهرباست شوق و سبک‌خیزی کاهم بده
تا که ز عشق تو گدازم چو شمع گرمی جان‌سوز به آهم بده
لشکر شیطان به کمین من است بی‌کسم‌ای شاه پناهم بده
از صف مژگان نگهی کن به من با نظری یار و سپاهم بده
در شب اول که به قبرم نهند نور بدان شام سیاهم بده
آنچه صلاح است برای «حسان» از تو اگر هم که نخواهم، بده

تنها سه بیت زیر در تصنیف اجرا شده‌است که مصراع نخست هم به صورت «آمده‌ام، آمدم‌ای شاه پناهم بده» خوانده می‌شود.

آمدم‌ای شاه پناهم بده خط امانی ز گناهم بده‌ای حرمت ملجأ درماندگان دور مران از در و راهم بده
لایق وصل تو که من نیستم اذن به یک لحظه نگاهم بده

آریا عظیمی نژاد موسیقیدان و نوازنده معروف ایرانی که سابقه کار‌هایی مانند میم مثل مادر را در کارنامه خود دارد به آهنگسازی این تصنیف پرداخت است. وی متولد سال ۱۳۵۲ در شهر تهران می‌باشد و تاکنون در فیلم‌ها و سریال‌های زیادی به ساخت آهنگ پرداخته است.
محمد علی کریمخانی مداح معاصر این قطعه را خوانده است وی توسط محمد اصفهانی خواننده معروف برای اجرای این قطعه به آریا عظیمی نژاد معرفی شد. پیش از این سابقه ضبط استودیویی نداشته و به مداحی سنتی می‌پرداخته است. کریمخانی تولید اثر را این‌طور توضیح می‌دهد که: برای تهیه این کار به علی بن موسی رضا توسل کردیم و کار را به صاحبش سپردیم، حدود چهار ساعت زمان برد تا این قطعه که شامل سه بیت است، آماده شود. البته حدود پنج یا شش بیت را خواندم، اما همین سه بیت انتخاب شد. مدام می‌خواندیم، ولی کار درستی تهیه نمی‌شد و خودمان را راضی نمی‌کرد. من که دلگیر شده بودم از اینکه تلاشم به نتیجه نمی‌رسید، گفتم برویم، شاید لیاقت این کار را نداریم. ناگهان حسی به من دست داد که نمی‌توانم آن لحظه را توصیف کنم، حسی غریب بود که متوجه شدم شاید اگر بار دیگر تلاش کنیم، تلاش ما به نتیجه برسد، عظیمی‌نژاد را صدا زدم، شروع کردیم. اگر به‌خاطر داشته باشید من ابتدای شعر گفتم «آمده‌ام» و بار دیگر برگشته‌ام و شعر را تکرار کرده‌ام که: «آمدم‌ای شاه...»، عظیمی‌نژاد دلش نمی‌آمد همان «آمده‌ام» از ابتدای شعر را حذف کند، معتقد بود هرچند با شعر هماهنگ و جور نیست، ولی تأثیری دارد که نباید نادیده گرفته شود، حس‌وحالی در همان خواندن آن لحظات بود که شعر را اثرگذار کرد.

این قطعه در سال ۱۳۸۶ ساخته شد و در سال ۱۳۸۹ با پخش از صدا و سیمای ایران به شهرت عمومی رسید. از زمان انتشار آن تاکنون، به مناسبت تولد یا وفات علی بن موسی الرضا و همچنین در ابتدای صبح، از رسانه‌های صوتی و تصویری پخش می‌شود.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت انتخاب، تاریخ انتشار: 30بهمن1402، کدخبر: 765283، www.entekhab.ir/ سایر منابع