شعار سال: آتشسوزی و ریزش ساختمان پلاسکو، حادثهای بود که صبح روز پنجشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۵ ساعت ۷:۵۹ در چهار راه استانبول واقع در مرکز تهران، رخ داد. ساختمان پلاسکو از طبقه هشتم به بالا دچار حریق شده و در پی وقوع این آتشسوزی، در حوالی ساعت ۱۱:۳۳ و در حالی که تعداد زیادی آتشنشان در داخل ساختمان در حال کنترل آتش بودند، بهطور عمودی ریزش کرد و به صورت کامل تخریب شد. تصاویر ویدئویی گرفته شده از لحظه فروریختن ساختمان، از وقوع چند انفجار پی در پی در لحظه فروریختن ساختمان حکایت دارند. ساختمان پلاسکو در حالی پس از ۳٫۵ ساعت سوختن، فرو ریخت که تعداد زیادی مأمور آتشنشانی در حال مهار آتشسوزی، در بیرون و داخل ساختمان بودند و عدهای از آنها زیر آوارِ ناشی از فرو ریختن ساختمان ماندند و کشته شدند.
بنابر گزارش اورژانس تهران، آخرین آمار اعلامی از تعداد مصدومان این حادثه ۲۳۵ نفر بوده است. ۱۸۱ نفر از مصدومان به صورت سرپایی تحت درمان قرار گرفتند و ۵۵ نفر دیگر نیز به بیمارستان منتقل شدند که یک نفر از آنها فوت کرد. ۵۲ نفر نیز پس از بستری در بیمارستان و دریافت خدمات درمانی لازم، ترخیص شدند. آمارهای متفاوتی در مورد مفقود شدگان وجود دارد، اما اکثر این آمار بین ۲۰ تا ۳۰ تن است. یکی از آتشنشانان حاضر در زمان تخریب به علت شدت سوختگی در بیمارستان درگذشت. همچنین طبق اعلام رسانههای ایران در روزهای پس از حادثه، پیکر ۱۶ آتشنشان و ۶ شهروند عادی نیز از زیر آوار خارج شده و با این حساب مجموع قربانیان اعلام شده از طرف پزشک قانونی ۲۲ نفر است.
به ادعای رسانه ها ، ۱۲۰۰ واحد در پلاسکو وجود داشت که بر اساس آمارها ۵۶۰ واحد از آن فعال بودند. بر اساس این گزارش، ۱۵ هزار میلیارد ریال خسارت به این واحدها وارد شده است و سه هزار کارگر نیز بیکار شدهاند. به گفته رسانه ها به نقل از تقی نوربخش، رئیس سازمان تأمین اجتماعی، تنها نیمی از این کارگران بیمه بودند . آواربرداری ساختمان پلاسکو جمعه ۸ بهمن ۱۳۹۵ به پایان رسید؛ ۱۷۰۰ کامیون نزدیک به ۲۰ هزار تن نخاله ساختمانی جابهجا کردند.
ساعاتی پس از وقوع حادثه در شبکههای مجازی، شایعاتی مبنی بر احتمال عمدی بودن این واقعه منتشر شد. اما، سرپرست دادسرای امور جنایی تهران، عمدی بودن این حادثه را رد کرد. سید محمود علوی، وزیر اطلاعات نیز در مورد احتمال تروریستی بودن حادثه اظهار کرد «هیچ نشانه و علامتی از تروریستی بودن این حادثه در دست نیست». معاون امنیتی استانداری تهران سهلانگاری انسانی را عامل آتشسوزی این مجتمع دانست و به گزارشهای آتشنشانان در ساعات اولیه اشاره کرد که اتصال سیمهای برق یا روشن بودن گاز پیکنیکی را عامل آغاز آتشسوزی عنوان کردند.
پرونده مقصران آتش سوزی ساختمان پلاسکو:
رسیدگی به این پرونده از ۳۰ دی سال ۹۵ همزمان با آتشسوزی ساختمان تجاری پلاسکو آغاز شد. با تشکیل پرونده ۳۶ متهم حقیقی و حقوقی در این پرونده شناسایی شدند و پس از تکمیل تحقیقات کیفرخواست برای آنها صادر شد. متهمان در شعبه ۱۰۵۷ دادگاه کارکنان دولت پای میز محاکمه رفتند. در نهایت پس از برگزاری جلسات دادگاه، حکم اولیه صادر شد و پس از تأیید در دادگاه تجدیدنظر، برای اجرای حکم به شعبه چهارم دادیاری دادسرای امور جنایی پایتخت ارجاع گردید.
بر اساس رأی صادره، بنیاد مستضعفان و شهرداری تهران هر کدام به پرداخت ۲۰۰ میلیون تومان، سازمان آتشنشانی ۱۸۰ میلیون تومان، سازمان مدیریت بحران تهران ۱۵۰ میلیون تومان، وزارت کشور ۱۴۰ میلیون تومان، وزارت راه و شهرسازی ۱۴۰ میلیون تومان، اتحادیه اصناف تهران ۱۲۰ میلیون تومان، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ۵۰ میلیون تومان، مدیریت بحران کشور ۵۰ میلیون تومان و بیمه مرکزی ۲۴ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شدند. همچنین اعضای هیأت مدیره ساختمان پلاسکو نیز هر کدام به پرداخت مبلغ ۲۴ میلیون تومان بدل از حبس و سه مغازهدار و متصدی که در این آتشسوزی نقش داشتند به ۶ ماه حبس محکوم شدند. احکام صادره از سوی قاضی امین کرمانینژاد دادیار شعبه چهار اجرای احکام به محکومین ابلاغ و اجرا شد.
اعتراض به رای دادگاه بدوی و حکم دادگاه تجدید نظر:
حکم محکومیت ۳۵ مقصر حادثه پلاسکو( یک متهم بی گناه شناخته شد) بعد هفت سال در دادگاه تجدید نظر تایید شد.سه کارگر مغازه ای که کانون آتش سوزی بودند به شش ماه حبس محکوم شدند. بر اساس رای،شخصیت حقوقی شهرداری تهران، آتش نشانی،بنیاد مستضعفان،وزارتخانه های راه،کار و … هم به جریمه ۲۴ تا ۲۰۰ میلیون تومانی محکوم گردیدند.
اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال،برگرفته از منابع گوناگون