شعار سال: دالان اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا یا کریدور آی‌مِک (IMEC) یک دالان اقتصادی آینده‌نگر محسوب شده که هدف آن تقویت توسعه اقتصادی از طریق تقویت اتصال و یکپارچه‌سازی اقتصادی بین جنوب آسیا، خلیج فارس و اروپا است. مسیر پیشنهادی دالان میان هند و اروپا بوده که از کشور‌های امارات، عربستان سعودی، اردن، اسرائیل و یونان می‌گذرد. این راه ارتباط منطقه ای، در ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۳ طی یادداشت تفاهمی در خلال اجلاس ۲۰۲۳ گروه ۲۰ دهلی نو توسط دولت‌های هند، آمریکا، امارات، عربستان سعودی، فرانسه، آلمان و ایتالیا و اتحادیه اروپا رونمایی شد. این طرح با هدف تقویت مسیر‌های ترابری و پیوند‌های بین اروپا و آسیا از طریق شبکه‌های ریلی و کشتیرانی طراحی شده و به‌عنوان مقابله آمریکا با ابتکار کمربند و جاده چین تلقی می‌شود. سند یادداشت تفاهم، فقط جغرافیای بالقوه دالان را ترسیم نموده و بنظر می‌رسد که با کانال سوئز نیز رقابت خواهد کرد.

نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، در دیدار با بن سلمان، این دالان را این‌گونه توصیف کرد: «این دالان نه تنها دو کشور - هند و عربستان - را به هم متصل می‌کند، بلکه همکاری اقتصادی، توسعه انرژی و اتصال دیجیتال بین آسیا، غرب آسیا و اروپا را نیز تقویت خواهد کرد.». در مقام نقد، سفیر سابق هند در آمریکا و اسرائیل آرون کی سینگ نفوذ در غرب آسیا بدون در نظر گرفتن نقش ایران را اشتباه راهبردی دانسته و می‌گوید که «اتکاء صرف به اعراب و اسرائیل در غرب آسیا برای هیچ طرفی دستاورد ندارد».

مخالفان آی‌مِک و واکنش‌ها به آی‌مِک در خلال جنگ حماس با اسرائیل و درگیری ایران- اسرائیل:

یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها برای این کریدور، مسیریابی در ژئوپلیتیک پیچیده منطقه است. این کریدور کشور‌های متنوعی را در بر گرفته که دارای پویش‌ها، منافع و تنش‌های سیاسی مختلفی هستند. تضمین امنیت و پایداری در تمامی کشور‌های شرکت‌کننده در این کریدور، یک چالش حیاتی است. منطقه بستر عبور این کریدور، مستعد انواع تهدیدات امنیتی از جمله تروریسم، تنش‌ها و ناپایداری‌های سیاسی بوده است. پیچیدگی‌های مربوط به چالش‌های لجستیکی این پروژه هنوز باید چاره شوند، زیرا چنین پروژه‌ای، مساحت جغرافیایی گسترده‌ای را در بر می‌گیرد. موفقیت این کریدور عمدتا به ایجاد شبکه‌های حمل و نقل کارآمد برای اتصال بدون گسست این سه منطقه وابسته است. ساخت بنادر، جاده‌ها، خطوط‌آهن و سایر زیرساخت‌های ارتباطی و همچنین بهبود زیرساخت‌های موجود، نیاز به سرمایه‌گذاری قابل‌توجه، تخصص و برنامه‌ریزی دقیق دارد. علاوه بر این، مقابله با مشکلات لجستیکی مانند مراحل گمرکی، مقررات مرزی و تأخیرات حمل و نقل برای جلوگیری از مشکلات و تضمین جریان تجاری بدون مشکل، بسیار حیاتی است.

کریدور شمالی (از طریق روسیه)، کریدور جنوبی (از طریق ایران) و کریدور میانی (از طریق آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی) در حال حاضر سه مسیر اصلی ترانزیتی منطقه هستند که آسیا و اروپا را به هم متصل می‌کنند. ابتکار کریدور ‌‌میانی در سال 2013 آغاز شد، زمانی که قزاقستان، آذربایجان و گرجستان سندی تحت عنوان "تشکیل کمیته هماهنگی برای توسعه مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر (TITR)" امضا کردند.

روسیه و ایران که در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای در مسیر اتحاد استراتژیک حرکت می‌کنند، برای دور زدن تحریم‌های غرب بر صادرات خود در پی ایجاد یک مسیر آبی-راه‌آهن جدید ایران هستند. این مسیر جدید که بر اساس داده‌های خبرگزاری بلومبرگ به دست آمده است، مسیر جدید بین قاره‌ای با 3000 کیلومتر از دریای آزوف از جمله بندر اصلی ماریوپل اوکراین  و دهانه رود دون، آغاز می‌شود و با عبور از دریای خزر و از آنجا به سمت خلیج فارس امتداد می‌یابد و در نهایت به اقیانوس هند ختم می‌شود.

در سپتامبر ۲۰۲۳، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، از دالان آی مک، به دلیل دور زدن ترکیه انتقاد کرد و وعده داد که طرح «جاده توسعه عراق»، که قرار است خلیج فارس را از طریق عراق و ترکیه به اروپا متصل کند، گزینه جایگزین آن خواهد بود.

طرح آی مک، همچنین در مقابل طرح ترانزیتی چین موسوم به "یک جاده- یک کمربند" است که حداقل یک دهه است زیرساخت های آن از سوی پکن در حال انجام است و کشورهای زیادی را شریک خود می کند. بر این اساس، کشورهای آمریکا و هند، اقدام به کنار گذاشتن چین از مسیر ترانزیتی عظیم شرق به غرب می کنند.این طرح که از سوی «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین در پاییز ۲۰۱۳ (۱۳۹۲) به ترتیب در جریان دیدارهایی از قزاقستان و اندونزی ارائه شد، از دو بخش «کمربند اقتصادی جاده ابریشم» و ساخت «جاده ابریشم دریایی در قرن بیست و  این طرح در نهایت با عنوان «یک کمربند - یک جاده» به جهان معرفی شد.

هرچند کارشناسان پیش بینی کرده بودند که در صورت روی دادن جنگ در مزر‌های اسرائیل، ممکن است اجرای دالان اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا با تأخیر روبه‌رو شود. با شعله ور شدن اتش جنگ در سرزمین‌های اشغالی، عبدالقادر اورال‌اوغلو، وزیر حمل‌ونقل و زیرساخت ترکیه، به جنگ اسرائیل و حماس به‌عنوان «مشکل امنیتی» آی‌مک اشاره کرد و گفت طرح «جاده توسعه عراق» با مشارکت کشور‌های امارات متحده عربی، قطر، عراق و ترکیه، یک «جایگزین جدی» برای آی‌مک است.

اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال،برگرفته از منابع گوناگون