شعار سال: نمایندگان مجلس بر اساس ماده ۲۰۷ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی می‌توانند راجع به مسائل داخلی و خارجی کشور از وزیر مسئول درباره وظایف او سوال کنند. سوال بعد از اعلام وصول به کمیسیون تخصصی ارجاع می‌شود تا در جلسه‌ای وزیر به ارائه توضیحاتی درباره آن سوال بپردازد. اگر نماینده سوال کننده پاسخ‌ را قانع کننده ندانست، موضوع بنا به درخواست او و با موافقت کمیسیون مربوطه جهت طرح در صحن علنی به هیات رئیسه ارجاع می‌شود.

بعد از ارجاع سوال،‌ نوبت به طرح آن در صحن علنی می‌رسد که این کار در مجلس یازدهم در روزهای سه‌شنبه معروف به «سه‌شنبه‌های نظارتی» انجام می‌شد. در این جلسات نماینده سوال کننده و وزیر مربوطه به ارائه توضیحات خود می‌پردازند؛ در نهایت سه اتفاق رخ می‌دهد؛ نماینده از پاسخ‌های وزیر قانع شده و سوال مختومه اعلام می‌شود، نماینده با دادن مهلتی به وزیر به صورت مشروط قانع می شود و یا اینکه نماینده از پاسخ‌های وزیر قانع نشده و تصمیم گیری بر عهده نمایندگان حاضر در مجلس گذاشته می‌شود. در این صورت رای مخالف نمایندگان به توضیحات وزیر به معنای «کارت زرد» و رای موافق به معنای اقناع مجلس از پاسخ‌های وزیر قلمداد می‌شود.

«کارت زرد» یا همان اخطار به وزیر به معنای قانع نشدن اکثریت مجلس از پاسخ‌های وزیر به سوالات نماینده سوال کننده است. طبق ماده ۲۰۹ آیین‌نامه داخلی مجلس «چنانچه در هر دوره مجلس، سه بار با رای اکثریت نمایندگان حاضر سوالات نمایندگان از هر وزیر وارد تشخیص داده شود، طرح استیضاح وزیر در صورت رعایت مفاد اصل ۸۹ قانون اساسی و آئین‌نامه داخلی در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت».

در سال گذشته(۱۴۰۲ ) ، ۷ وزیر دولت سیزدهم با حضور در صحن علنی مجلس به سوالات تعدادی از نمایندگان پاسخ دادند و ۲ وزیر از مجلس کارت زرد گرفت.

*** ۲۲ فروردین ۱۴۰۲ ؛ سوال از وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی : در جلسه علنی ۲۲ فروردین بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به این سوال محمدرضا صباغیان نماینده بافق و مهریز پاسخ داد که «چرا توزیع نیروی انسانی به صورت عادلانه و براساس نیاز مناطق مختلف کشور صورت نمی‌گیرد.» در نهایت صباغیان به صورت مشروط از پاسخ‌های وزیر بهداشت قانع شد.

*** ۲۸ فروردین ۱۴۰۲ ؛ سوال از وزیر اقتصاد : احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در جلسه علنی ۲۸ فرودین برای پاسخ به سوال زهره الهیان نماینده تهران به مجلس آمد؛ الهیان پرسید که « علت دلایل عدم توجه به آماده سازی زیر ساخت ها قبل از حذف ارز ترجیحی و آشفتگی مدیریت و نظارت بر کنترل قیمت کالاها و خدمات چیست؟» بعد از توضیحات وزیر اقتصاد، الهیان اعلام کرد که از پاسخ‌های وزیر قانع شده است.

*** ۲۹ خرداد ۱۴۰۲ ؛ سوال از وزیر ورزش و جوانان : روح‌الله نجابت نماینده شیراز در جسه علنی ۲۹ خرداد از حمید سجادی وزیر سابق ورزش و جوانان سوالی درباره علت بی‌عدالتی در توزیع زیرساخت‌ها و امکانات ورزشی در کشور و کوتاهی در اجرای مصوبات سفرهای استانی رئیس‌جمهور پرسید. علی رغم توضیحات وزیر سابق،‌ نجابت از پاسخ‌های ارائه شده قانع نشد و سوال را به رای مجلس گذاشت؛‌ نمایندگان با ۱۴۶ رای مخالف اعلام کردند که توضیحات وزیر قانع نشدند لذا مجلس به سجادی کارت زرد داد.

*** ۲۷ تیر ۱۴۰۲ ؛‌ سوال از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات : در جلسه علنی ۲۷ تیر،‌ محمدرضا پورابراهیمی نماینده کرمان از عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سوالی درباره «علت ضعف عملکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در زمینه‌های عملیاتی توسعه ارتباطی» را مطرح کرد. پورابراهیمی بعد از توضیحات وزیر ارتباطات،‌ مهلت سه ماهه‌ای را به وزیر برای ارتقا شاخص‌های حوزه ارتباطی داد لذا سوال به رای مجلس گذاشته نشد.

*** ۲ مرداد ۱۴۰۲ ؛ سوال از وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی : سید مجتبی محفوظی نماینده آبادان در جلسه علنی ۲ مرداد این سوال را از صولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح کرد که «علت بی برنامگی در شرکت شستا و تاپیکو چیست؟» محفوظی با وجود توضیحات وزیر کار،‌ سوال را به رای مجلس گذاشت که نمایندگان با ۱۳۳ رای موافق اعلام کردند از توضیحات مرتضوی قانع شدند.

*** ۱۷ مرداد ۱۴۰۲ ؛ سوال از وزیر دادگستری : در جلسه علنی ۱۷ مرداد محمود احمدی‌بیغش نماینده شازند از امین‌حسین رحیمی وزیر دادگستری پرسید که «علت دخالت در روند رسیدگی به پرونده‌های قضایی دارای مغایر با اصل ۱۶۸ قانون اساسی چیست؟» علی رغم توضیحات وزیر دادگستری به دلیل قانع نشدن احمدی‌بیغش، سوال به رای مجلس گذاشته شد. نمایندگان نیز با ۱۴۰ رای مخالف، اعلام کردند از پاسخ‌های رحیمی قانع نشدند لذا وزیر دادگستری از مجلس کارت زرد گرفت.

*** ۱۲ دی ۱۴۰۲ ؛ سوال از وزیر صنعت، معدن و تجارت : جلال رشیدی کوچی نماینده مرودشت در جلسه علنی ۱۲ دی از عباس علی‌آبادی وزیر صنعت، معدن و تجارت این سوال را مطرح کرد که « چرا علی‌رغم گذشت یکسال از تصویب قانون واردات خودرو تا این لحظه خودرویی وارد کشور نشده است.» بعد از توضیحات وزیر صمت،‌ رشیدی کوچی، مهلت سه ماهه‌ای را به وزیر برای انجام واردات خودرو داد و بدین ترتیب سوال به رای مجلس گذاشته نشد.

*** ۱۹ دی ۱۴۰۲ ؛‌ سوال از وزیر بهداشت و درمان : بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت و درمان در ۱۹ دی برای پاسخ به سوال رمضانعلی سنگدوینی نماینده گرگان و آق قلا درباره «علت تعدیل کادر بیمارستانی و عدم تمدید قرارداد پرستاران علی‌رغم زحمات پرستاران و کادر درمان در زمان پاندومی کرونا» در صحن علنی حاضر شد. بعد از توضیحات وزیر بهداشت، سنگدوینی گفت که در صورت قول وزیر بهداشت مبنی بر پیگیری مسائل کادر درمان و پرستاران طرحی و نیروهای روزمزد و تبدیل وضعیت نیروهای بیمارستانی از سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری استخدامی، سوال را به رای نمی‌گذارم. از وزیر تقاضا دارم که در بازه زمانی دو ماهه به این موضوع رسیدگی کند.

سوال اینجاست که آیا مجلس تازه تاسیس دوازدهم، دارای توان نظارتی و اشرافیت سیاسی برای توسعه نظارت ها بر کار وزرا و طرح سوال و ارایه کارت زرد احتمالی می باشد یا خیر؟ آیا سال ۱۴۰۳ ، سال چلچلی وزرای کابینه سیزدهم محسوب می شود؟

توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:

کارت زرد‌های  وزرا در دولت احمدی نژاد(دولت دهم):
از بین وزرای دولت دهم، مسعود میرکاظمی (وزیر سابق نفت)، حمید بهبهانی (وزیر سابق راه و ترابری)، صادق محصولی (وزیر سابق رفاه و تأمین اجتماعی)، مهدی غضنفری (وزیر سابق بازرگانی)، منوچهر متکی (وزیر سابق امور خارجه)، سید محمد حسینی (وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی)، مجید نامجو مطلق (وزیر سابق نیرو)، سید شمس‌الدین حسینی (وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی) از افرادی بودند که از مجلس کارت زرد دریافت کردند.
کارت زرد‌های وزرا در دولت روحانی (یازدهم و دوازدهم):
ده وزیر در دولت یازدهم از مجلس نهم کارت زرد دریافت کرده‌اند که از بین آنان رضا فرجی‌دانا در ۲۹ مرداد ۱۳۹۳ استیضاح شد، همچنین، علی جنتی، علی ربیعی و محمدجواد ظریف دو بار از مجلس کارت زرد گرفته‌اند و علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی و محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز سه بار کارت زرد گرفته‌اند. علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش دولت یازدهم نیز با دریافت چهار کارت زرد از نهمین دوره مجلس شورای اسلامی از این لحاظ رکورددار است.

اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال،برگرفته از منابع گوناگون