شعار سال: با پایان بیتوته در سرزمین منا و انجام رمی جمرات، شب گذشته تمام حجاج کشور‌های مختلف به مکه مکرمه منتقل شدند و امروز با انجام سایر اعمال حج تمتع، به صورت رسمی مناسک حج تمتع ۱۴۴۳ به پایان رسید و حدود ۹۰۰ هزار نفر حاجی شدند.

شب گذشته هم‌زمان با دوازدهم ذی‌الحجه، تمام حجاج کشورمان از سرزمین منا خارج و به مسجدالحرام منتقل شدند؛ به طوری که حدود ۴۰ هزار ایرانی در مکه مکرمه حضور دارند و برای اتمام مناسک حج تمتع به طواف کعبه و اقامه نماز نسا پرداختند.

با خروج حجاج کشور‌های مختلف از سرزمین منا، مسجدالحرام مملو از جمعیت شد و هزاران حاجی به عبادت پروردگار متعال پرداختند.

هرچه به بامداد نزدیک‌تر می‌شد، با توجه به کاهش دمای هوا، بر تعداد حجاج حاضر در خانه خدا هم افزوده می‌شد؛ تا جایی که هزاران حاجی با رنگ و زبان و نژاد گوناگون شانه به شانه به طواف کعبه مشغول بودند.

امروز نیز با برنامه‌ریزی سعودی‌ها، حجاج ساکن این کشور طواف وداع را به جا آورده و باید به مرور از مکه مکرمه خارج شوند و براساس پیش‌بینی انجام شده به زیارت حرم نبوی مشرف شوند. بر همین اساس، از عصر امروز همه حجاج ساکن عربستان از مسجدالحرام خارج شده و برخی به شهر‌های خود بازمی‌گردند و برخی دیگر به مدینه منوره مشرف خواهند شد.

امروز به صورت رسمی، عملیات حج تمتع پایان پذیرفت و همه حجاج با اتمام مناسک حج تمتع، به کشور‌های خود بازخواهند گشت. با این وجود، سعودی‌ها اعلام کردند که حجاج کشور‌های خارجی از فردا می‌توانند طواف وداع را به جا آورند.

‌البته همانطور که زائران ایرانی در قالب ۲ کاروان مدینه اول و مدینه دوم به سرزمین وحی مشرف می‌شوند، سایر حجاج کشور‌ها هم با در ۲ گروه وارد عربستان می‌شوند و به این ترتیب زائرانی که مدینه اول بودند، از فرودگاه مدینه وارد عربستان شده و پس از زیارت حرم نبوی، به مسجدالحرام مشرف شده و اعمال حج را به جا می‌آورند و پس از آن از فرودگاه جده به کشور‌های خود بازمی‌گردند.

از طرفی هم زائرانی که مدینه دوم بودند، از فرودگاه جده وارد عربستان شده و پس از انجام مناسک حج تمتع، به زیارت حرم نبوی مشرف شده و از فرودگاه مدینه عازم کشور‌های خود خواهند شد.

هم‌اکنون بیش از نیمی از حجاج کشورمان که مدینه اول بودند، از ۲۳ تیرماه به کشور بازمی‌گردند و عملیات بازگشت حجاج ایرانی تا هفتم مرداد ادامه دارد.

امسال در حالی که قرار بود بیش از یک میلیون نفر از کشور‌های مختلف به حج تمتع مشرف شوند، حدود ۹۰۰ هزار نفر حاجی شدند که از این بین حدود ۴۰ هزار نفر ایرانی هستند مناسک حج تمتع از هشتم ذی‌الحجه آغاز شد و زائران پس از مُحرم شدن، به سوی عرفات حرکت کردند و پس از آن در مشعرالحرام بیتوته کرده و پس از آن سه روز در سرزمین منا حضور یافته و به انجام رمی جمرات پرداختند و مجدد به مسجدالحرام منتقل شدند تا عملیات حج تمتع را به پایان برسانند.